Κατάλογος μνημείων και αξιοθέατων

Όπως θα διαπιστώσει ακόμα και ο πιο νεοφερμένος στο νομό, όλη η περιοχή βρίθει από αξιοθέατα και ιστορικές τοποθεσίες. Μονάχα η επιτόπια επίσκεψη δίνει την δυνατότητα να έρθει κανείς σε τέλεια επαφή μ' αυτές και μόνο με ερωτήσεις στους παλιότερους μπορεί να μάθει όσα χρειάζονται, μιας και η πλήρης περιγραφή τους θα χρειαζόταν ολόκληρους τόμους και χρόνια ιστορικής και αρχαιολογικής έρευνας. Ενημερωτικά μόνο παρατίθενται εδώ τα σημαντικότερα μνημεία και αξιοθέατα, σαν ερέθισμα για όποιον ενδιαφέρεται, ώστε να τα ανακαλύψει και να νιώσει το ιδιαίτερο εκείνο αίσθημα της πρώτης επαφής και της παρθένας αποκάλυψης. ΓΕΦΥΡΙΑ 1.    Γεφύρι Μανόλη στο δρόμο για Παλαιοκάτουνο  2.    Γεφύρι Βίνιανης με πρόσβαση και από Στένωμα  3.    Γεφύρι Τέμπλας στο δρόμο από Τοπόλιανα για Λεπιανά 4.    Γεφύρια Χρύσως  5.    Το γεφύρι του Δεσπότη στο Καρπενήσι.  ΣΠΗΛΑΙΑ 1.    Σπηλιά Κατσαντώνη, κοντά στο χωριό Μοναστηράκι Αγράφων 2.    Σπηλιά Αποκλείστρας κοντά στο χωριό Καστανιά 3.    Σπήλαιο Μεσοκώμης, 4.    Μαύρη Σπηλιά κοντά στο χωριό Προυσός ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ 1.    Αγ. Τριάδα, στο χωριό Αγία Τριάδα (περ. 1830) 2.    Μεταμόρφωση Σωτήρος, Αν. Φραγκίστα (ανακ. 1725) 3.    Παναγία, Αν. Φραγκίστα (Περ 1800) 4.    Μεταμόρφωση Σωτήρος, Βράχα (περ. 1660 5.    Αγ. Παρασκευή, Βραγγιανά, (1647) 6.    Κοίμηση Θεοτόκου, Μεσαμπελιά Γοριανάδων (1850) 7.    Αγ. Παντελεήμων, Γρανίτσα 8.    Μεταμόρφωση Σωτήρος, Δάφνη (περ. 1785) 9.    Αγ. Παρασκευή, Δομιανοί (μέσα 19ου αι.) 10.  Παναγία, Δομιανοί (περ. 1750) 11.   Αγ. Τριάδα , Καρπενήσι 12.  Παναγία Φανερωμένη, Καρίτσα  (τ. δήμος .Δολόπων (1654) 13.  Παναγία, Κερασοχώρι (περ. 1750) 14.  Αγ. Λεωνίδης Κλαυσί (5ος αι.) 15. Παναγία, Κουμάσια ( περ. 1650) 16. Αγ. Ανάργυροι, Λεπιανά (με αντικείμενα του 1781 και 1874) 17. Αγ. Ταξιάρχες Μάραθος (περ 1770) 18. Κοίμηση Θεοτόκου, Μουζήλο (1650) 19. Αγ. Γεώργιος, Μουζήλο (1700) 20. Αγ. Παρασκευή Μεγάλο Χωριό (περ.1800) 21. Γέννηση της Θεοτόκου, Νεράιδα (1608) 22. Αγ. Ιωάννης, Παλαιοκάτουνο (1850) 23. Αγ. Ιωάννης, Παπαδιά (1660) 24.  Αγ. Παρασκευή ,Παπαρούσι(1885) 25.  Αγ. Δημήτριος Παυλόπουλο (1666) 26. Αγ. Τριάδα, Πετράλωνα (1598) 27. Αγ. Πάντες , Προυσός (1754) 28. Κοίμηση Θεοτόκου Φουσιανά Πρασιάς (1679) 29. Γέννηση Σωτήρος, Πρασιά( 17ος Αι) 30. Αγ. Αθανάσιος, Βασιλέσι Πρασιάς (1652) 31. Αγ. Παρασκευή , Σταυροπήγιο (τέμπλο 1801) 32. Παναγία Τροβάτο (1644) 33. Ζωοδόχος Πηγή Φουρνά (περ. 1700) 34. Παναγία, Χρύσω (τοιχ. 1725) ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ 1.    Παναγίας στον Προυσό (1100) 2.    Γέννησης Θεοτόκου στην Τατάρνα (1555) 3.    Μαρίας Αιγυπτίας στο Μικρό Χωριό ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΤΟΠΟΘΕΣΙΕΣ 1.    Λόφος Τούρλα στο Στένωμα, απομεινάρια παλιού κάστρου 2.    Τοποθεσία μάχης Λεπενιώτη με Σουλεϊμάν Τότη στην Παπαδιά 3.    Πλατεία Φουρνάς όπου δολοφονήθηκε το 1815 ο Λεπενιώτης, αυτάδερφος του Κατσαντώνη 4.    Αρχαίος Οικισμός Γλα, στο χωριό Χόχλια, όπου βρέθηκε αγαλμάτιο του Διόνυσου 5.    Θέση Κούκια στη Βράχα όπου ο Καραϊσκάκης πολέμησε τους Τούρκους 6.    Κορυφή Βουλγάρα, στον Κλειτσό, όπου στα 996 μ.Χ. έπαθαν πανωλεθρία από τους Ευρυτάνες οι Βούλγαροι του Σαμουήλ, που υποχωρούσαν μετά την ήττα τους στη Λαμία. 7.    Τοποθεσία "Λιάζμπεη" στην Κορίτσα Κλειτσού 8.    Το σπίτι του Σκαρπή στο Μεγάλο Χωριό που πολέμησαν οι δυο Καστανιώτες ήρωες εναντίον των Τούρκων μέχρι τελικής πτώσεως. 9.    Κορυφή Καλιακούδα ανάμεσα στο Μεγάλο Χωριό και την Ανιάδα όπου έγινε η ομώνυμη μάχη στις 28-8-1823 με ηττημένους τους Έλληνες. 10.  Θέση Άνω Λόγκοβες στο Παλαιό Μικρό Χωριό, όπου στις 24-12-1942 εκτελέστηκαν 13 Έλληνες πατριώτες από τα ναζιστικά στρατεύματα. 11.  Πύργοι Καραϊσκάκη στον Προυσό. 12.  Θέση Παλιόκαστρο στις Κορυσχάδες, όπου σώζονται ίχνη από παλαιό φρούριο. 13.  Θέση Καμίνια στις Κορυσχάδες, όπου υποτίθεται ότι έφτιαχνα πολεμικά όπλα κατά την αρχαιότητα. 14.  Τοποθεσία Αγ. Νικόλαος στο Κλαψί όπου υπάρχουν απομεινάρια αρχαίου οικισμού 15.  Θέση "Κοκκάλια" στη διαδρομή προς Κρίκελλο, όπου το 279 π.Χ. έγινε σπουδαία μάχη μεταξύ Αιτωλών και Γαλατών 16. Απομεινάρια της αρχαίας Φαντίνου στη Δομνίστα. 17.  Κάστρο "Κτίσμα" στη θέση Ζαγορά του χωριού Ψιανά χτισμένο με πελώρια λιθάρια. 18.  Λόφος Λιβίνη κοντά στο χωριό Στεφάνι όπου το 1684 έγινε σφοδρή μάχη με τους Τούρκους. 19.  Τοποθεσία "Καστρί" στο χωριό Φιδάκια, όπου τοποθετείται από ορισμένους η αρχαία Οιχαλία 20.  Οικισμός Αρωνιάδα, στο γεφύρι της Μέγδοβας, όπου πλήθος αρχαίων και Βυζαντινών ευρημάτων. 21.   Θέση Αγ. Γεώργιος στην Παλαιά Βίνιανη όπου και απομεινάρια αρχαίου Φρουρίου. 22.  Τοποθεσία "Κύφος" στην Μαυρομάτα όπου υπάρχει πλάτωμα με πολλά απομεινάρια προχριστιανικού οικισμού. 23. Θέση "Καστράκι" στο Κερασοχώρι με ίχνη αρχαίου οικισμού. 24.  Κάστρο Τσούκας χρονολογούμενο σε προχριστιανική εποχή. 25. Κάστρο Τσούκας. 26. Κάστρα Βελαώρας όπου και παράδοση ότι ανεβρέθηκε χρυσή γουρούνα με δέκα γουρουνάκια. 27.  Οικισμός Κυπαρίσσι Πρασιάς όπου και σώζεται το κυπαρίσσι κάτω από το οποίο δίδαξε ο Πατρο-Κοσμάς. 28.  Τοποθεσία "Κάστρο" στην Πρασιά όπου και φυσική οχυρή θέση. 29.  Οικισμός Μικροχρύσου Καροπλεσίου όπου και απομεινάρια παλαιού και απότομα καταστραφέντος οικισμού. 30.  Θέση Παλιόκαστρο στα Πετράλωνα όπου βρέθηκε πλήθος ερειπίων, αγαλματιδίων και νομισμάτων του 3ου π.Χ. αι. ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΛΛΟΝΕΣ - ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ 1.    Βρυσούλα πριν από τη Ράχη Τυμφρηστού 2.    Λόφος Αγ. Δημητρίου στο Καρπενήσι 3.    Διαδρομή Καρπενήσι - Αγ. Τριάδα, στη Θέση Αγ. Απόστολοι 4.    Καταφύγιο Βελουχιού (υψομ.1800μ. 5.    Ράχη Ζαχαράκη στο δρόμο προς Καρδίτσα 6.    Φώτειος Βιβλιοθήκη στην Αγία Τριάδα 7.    Εκκλησία Αγ. Νικολάου στην Κορίτσα Κλειτσού όπου φυλάσσεται λείψανο του Ευαγγελιστή Λουκά. 8.    Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου 9.    Θέση "Χαλίκι" με καταπληκτική πανοραμική θέα προς Ποταμιά, Βελούχι, Καλιακούδα, Χελιδόνα. 10.  Θέση Μαργαρίτα και βρύση "Καρά Αμέτ στο δρόμο για το Στένωμα 11.  Ιχθυοτροφείο Γαύρου 12. Εκτροφείο θηραμάτων Βουτύρου 13. Αϊ Θανάσης Μεγ. Χωριού 14. Μεγάλο Χωριό 15. Μικρό Χωριό 16.  Παλαιό Μικρό Χωριό όπου και δημιουργείται την Άνοιξη πανέμορφη λιμνούλα 17.  Οι πέντε βρύσες της πλατείας του Παλαιού Μικρού Χωριού 18. Φαράγγι "Κλειδί" στο δρόμο για τον Προυσό 19.  "Το Τύπωμα και τα Πατήματα της Παναγίας" στο δρόμο για τον Προυσό 20.  Μουσείο στο μοναστήρι Προυσού 21.  Αγαθίδειος Βιβλιοθήκη στον Προυσό 22.  Θέση "Αετόβρυση" στην Ανιάδα. 23.  Βρυσούλα Αγίας Παρασκευής, κοντά στον Αγ. Νικόλαο (Λάσπη 24.  Θέση "Νεραϊδοβούνι" στη διαδρομή προς Κρίκελλο, με καταπληκτική θέα προς το Καρπενήσι. 25.  Οι 7 βρύσες της πλατείας του Κρικέλλου. 26.  Γέφυρα Επισκοπής, που συνδέει την Ευρυτανία με την Αιτωλοακαρνανία 27. Φράγμα Κρεμαστών (όγκου 7.800.000 κ.μ. ,ύψους 155μ μήκους 465μ και πλάτους 700μ στη βάση 28.  Πηγή Φοντάνα στα Βραγγιανά, όπου και επίγραμμα του Ευγενίου του Αιτωλού. 29. Λίμνη Αχελώου, διακλαδιζόμενη κατά μήκος της ανατολικής πλευράς του νομού.  30.  Γέφυρα Τατάρνας, σημαντικό τεχνικό έργο με άνοιγμα 500μ. 31.   Πηγή στη θέση Αγ. Δημήτριος στο χωριό Λεπιανά 32.  Θέση "Πανταβρέχει" στο Δήμο Δομνίστας